Maciej Fortuna, Jan Ptaszyn Wróblewski, Krzesimir Dębski i Marek Biliński wystąpili na koncercie „Radio, Poznań, Jazz” zamykającym rok jubileuszu 90-lecia Radia Poznań. Zobacz zdjęcia – na końcu tekstu.

To był niezwykły wieczór w Auli Nova Akademii Muzycznej w Poznaniu – znakomici artyści, ciekawa muzyka i wyjątkowa atmosfera. Godne zakończenie rocznych obchodów 90-lecia poznańskiej radiofonii, którego punktem kulminacyjnym było wykonanie kompozycji stworzonej specjalnie na tę okazję przez poznańskiego kompozytora Macieja Fortunę.

Przygotowywania do uroczystego koncertu trwały kilka miesięcy. Uroczysty koncert w Auli Nova Akademii Muzycznej był zaplanowanym już w ubiegłym roku muzycznym podsumowaniem obchodów 90 lat poznańskiej radiofonii. Oryginalny i stworzony specjalnie na ten wieczór ponad godzinny utwór instrumentalny na orkiestrę i solistów przygotowany został przez Macieja Fortunę.

– Poznań od  lat dwudziestych był kolebką jazzu i to się nie zmieniło przez następne dekady. Grali tutaj najwięksi jazzmani tacy jak Krzysztof Komeda, Jerzy Milian czy właśnie Jan „Ptaszyn” Wróblewski. Skomponowany utwór oraz towarzysząca mu wizualizacja przenosi nas w różne zakątki historii związane z poznańskim radiem, Poznaniem, jazzem i nie tylko. Wszystkie dekady historyczne
są zaprezentowane subiektywnie , jednocześnie płynnie przechodzą jedna w drugą. Cały muzyczny spektakl jest hybrydą muzyczną  – mówił przed koncertem Maciej Fortuna, kompozytor.

STUDIO PEŁNE NAGRAŃ

Zanim jednak artyści wystąpili na żywo na scenie Auli Nova, spędzili ze sobą długie godziny w studiu nagrań Radia Poznań na tworzeniu tej wyjątkowej kompozycji muzycznej. Potem kolejno odbywały się próby i nagrania poszczególnych partii muzycznych z udziałem solistów i orkiestry. Ta część realizacji zajęła blisko 300 godzin. Dzięki temu powstała specjalna płyta, którą w ramach prezentu otrzymali zaproszeni na koncert goście. Na płycie  (tak jak i na scenie) wystąpili jako soliści znani ze scen całego świata:  Jan „Ptaszyn” Wróblewski, Krzesimir Dębski i Marek Biliński. Ten ostatni, podczas uroczystości uhonorowany został srebrnym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Warto przy tej okazji wspomnieć, że znany głównie ze swojej instrumentalnej muzyki elektronicznej muzyk wcześniej występował w dwóch innych, założonych zresztą w Poznaniu zespołach rockowych: Heam i Bank.

– O tym, że wszyscy panowie będą częścią widowiska „Radio, Poznań, Jazz” wiedzieliśmy od dawna, ale dopiero podczas jego trwania przekonaliśmy się, jaka przypadła im rola. Każdy z nich miał wprowadzić do koncertu własną osobowość oraz światową jakość i to się udało – improwizacje na saksofonie i skrzypcach zachwyciły zgromadzonych w Auli Nova. Tym bardziej, że nie były to wcale krótkie występy – Jan „Ptaszyn” Wróblewski zaprezentował dwa, wcale niekrótkie sety, Krzesimir Dębski pojawił się ze swoim instrumentem w dwóch różnych miejscach koncertu – podsumował Arkadiusz Kozłowski dyrektor programowy Radia Poznań.

MUZYCZNA UCZTA DLA FANÓW

Poniedziałkowy koncert wzbudził ogromny aplauz publiczności. Artyści otrzymali brawa na stojąco.

– Utwór miał pokazać historię najstarszego radia w Wielkopolsce – Radia Poznań oraz podsumować najważniejsze wydarzenia ostatnich dziewięciu dekad i to się udało. Postawiłem przed Maciejem duże wyzwanie. On jemu podołała łącząc echa historii radia, Poznania i jazzu – powiedział, dziękując artystom za wystąpienia oraz publiczności za udział w koncercie, Filip Michał Rdesiński, prezes Radia Poznań.

–  Najbardziej zaskakująco wypadł epizod z Markiem Bilińskim w roli głównej – muzyka bliższa była ilustracyjnemu ambientowi, niż jego największym przebojom. Dodatkowego klimatu dodawał fakt, że jego wbijające w fotel, inspirowane twórczością Vangelisa elektroniczne dźwięki zestawione zostały z brzmieniem dwóch instrumentów dętych – puzonu i trąbki, po którą chwycił sam Maciej Fortuna – ocenia Marcin Żyski, kierownik muzyczny Radia Poznań.

Już w kuluarach, tuż po premierze „Radio, Poznań, Jazz” dominowały przede wszystkim opinie, że Maciej Fortuna przygotował intrygujący, wciągający przez cały czas trwania spektakl multimedialny, jakiego w historii Poznania jeszcze nie było. Kompozytorowi udało się znaleźć równowagę między jazzem, a muzyką filmową i rozrywkową, dzięki czemu każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Jazz-rockowy perkusista, pełen feelingu pianista, będące często w dialogu ze sobą sekcje smyczkowa  i dęta (pochwalone za swą grę przez ikonę jazzu Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego), do tego improwizacje znakomitych gości specjalnych i soliści na puzonie, skrzypcach czy trąbce. Podczas spokojniejszych, melancholijnych fragmentów obejrzeć można było na ekranie archiwalne zdjęcia i filmy z czasów II Wojny Światowej, wydarzeń Czerwca ’56 czy Stanu Wojennego (wszystko dzięki współpracy z Telewizją Polską).  Innym razem orkiestra grała porywająco i energetycznie,  a widzowie dzięki wizualizacjom wspominać mogli przedwojenny, pierwszy koncert jazzowy w Poznaniu (i zarazem w Polsce), czasy kolorowych neonów albo imprezy taneczne w Adrii.

PŁYTA DLA SŁUCHACZY

Dla tych, którzy nie mieli szansy zobaczyć i posłuchać koncertu na żywo Radio Poznań przygotowało płytę CD „Radio, Poznań, Jazz” dzięki której posłuchać można muzyki Macieja Fortuny w wersji studyjnej, nagranej oczywiście w studiu im. Krzysztofa Komedy przy ul. Berwińskiego 5 w Poznaniu. Płytę z nagraniem będzie można zdobyć na antenie i facebooku (www.facebook.com/radiopoznansa/) do końca maja. Relację z koncertu można obejrzeć na radiopoznan.fm . Partnerem wydarzenia była Enea.

Płyta „Radio. Poznań. Jazz” została przygotowana dla uczczenia jubileuszu 90 lat poznańskiej radiofonii. Zawarte na niej utwory prezentują,widzianą w autorski sposób, historię muzycznych losów stolicy Wielkopolski. To tutaj swoje początki miał polski jazz, który w Poznaniu zabrzmiał po raz pierwszy jako muzyka koncertowa. Tutaj zaczynał Krzysztof Komeda, Jerzy Milian czy Jan „Ptaszyn” Wróblewski. W Poznaniu powstała także Poznańska Piętnastka Radiowa, której kontynuatorem stały się popularne w całym kraju orkiestry rozrywkowe Aleksandra Maliszewskiego i Zbigniewa Górnego. W stolicy Wielkopolski twórczą drogę rozpoczął także Marek Biliński, jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki elektronicznej, a w latach 80-tych zespół String Connection z Krzesimirem Dębskim.

Od wielu lat trwa renesans poznańskiej muzyki jazzowej, w którym Radio Poznań aktywnie uczestniczy, stając się gospodarzem licznych sesji nagraniowych, promując festiwale i wydarzenia kulturalne. Album to również historia 90 lat muzyki tworzonej dzięki kolejnym pokoleniom kształcących się w murach poznańskiej Akademii Muzycznej oraz w szkołach muzycznych przy ul. Solnej i Głogowskiej.

Maciej Fortuna

Kompozytor, trębacz jazzowy i producent muzyczny. Doktor habilitowany sztuk muzycznych i magister nauk prawnych, związany z Akademią Muzyczną im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu. Zrealizował 25 autorskich albumów i wziął udział w nagraniu 120 albumów. Występował na całym świecie, dając ponad 1000 koncertów. W 2014 roku uhonorowany został Nagrodą Artystyczną Miasta Poznania. Otrzymał także Odznakę Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. W 2016 roku Jerzy Milian dedykował mu kompozycję „Music For Mr. Fortuna”. Jest silnie zaangażowany w akcje społeczne popularyzujące muzykę jazzową i jej gatunki pokrewne, formy interdyscyplinarne oraz wszystkie rodzaje sztuki, w których występuje element improwizacji. Z jego inicjatywy powstało Stowarzyszenie Jazz Poznań, Festiwal Młodego Jazzu oraz Fundacja Poznańskiej Piętnastki. Dzięki jego staraniom doszło do reaktywacji legendarnej Poznańskiej Orkiestry Radiowej, dla której komponowali m.in. Jerzy Milian, Jan Ptaszyn Wróblewski, Benon Hardy czy Wojciech Lechowski.

 Jan Ptaszyn Wróblewski

Gra na saksofonie tenorowym i barytonowym. Uważany za jednego z największych popularyzatorów muzyki jazzowej w Polsce. Komponował muzykę filmową oraz piosenki, wykonywane m.in. przez Ewę Bem, Marylę Rodowicz  czy Andrzeja Zauchę. Nagrał kilkanaście albumów autorskich, brał udział w nagraniu kilkudziesięciu innych płyt. W 1956 roku otrzymał zaproszenie do formacji Krzysztofa Trzcińskiego. W Sekstecie Komedy grał na saksofonie barytonowym. Za punkt przełomowy w karierze Jana Wróblewskiego uważa się przesłuchanie przeprowadzone latem 1958 przez George Weina (amerykańskiego promotora jazzu),  w wyniku którego został on zaangażowany do orkiestry International Newport Band i jako pierwszy polski jazzman oraz jedyny z krajów zza tzw. żelaznej kurtyny wystąpił na festiwalu jazzowym w Newport (USA). Występ tej grupy został zarejestrowany w filmie Jazz on Summer’s Day. Po tym koncercie występował w wielu miastach Stanów Zjednoczonych, a następnie  w Europie, Indiach, Afryce i Azji. W latach 1968-78 kierował Studiem Jazzowym Polskiego Radia. Współpraca z Willisem Conoverem (popularyzatorem Jazzu w Radio Music USA) zaowocowała powstaniem audycji 3 kwadranse jazzu, którą prowadzi nieprzerwanie od 1970 roku. Krzesimir Dębski 

Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu. Od 1980, jako lider zespołu jazzowego String Connection, występował na całym świecie. Jest laureatem I nagrody na Światowym Konkursie Jazzowym w Hoeilaart, nagrody im. S. Wyspiańskiego, nagród czytelników magazynu „Jazz Forum” dla Muzyka, Kompozytora i Skrzypka Roku.    W 1985 znalazł się w ankiecie amerykańskiego pisma „Down Beat” wśród dziesięciu najlepszych skrzypków jazzowych świata. W 1998 uzyskał w Stanach Zjednoczonych nominację do „Emmy Award” za muzykę do filmu Andrzeja Maleszki „Maszyna Zmian”. W 2000 otrzymał nagrodę Fryderyk w kategorii „Kompozytor Roku” oraz nagrodę Międzynarodowej Akademii Filmowej „Philip Award” za muzykę do filmu Ogniem i Mieczem. W 2001 r. na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Pyrgos w Grecji nagrodzono jego muzykę do filmu „W Pustyni i w puszczy”. W 2005 otrzymał zamówienie od hollywoodzkiej wytwórni LimeLight Films na skomponowanie muzyki do 16 filmów Charlie Chaplina z lat 1914-17.

Nagrał ponad 30 płyt dla wielu prestiżowych wytwórni płytowych. Skomponował ponad 50 utworów symfonicznych i kameralnych. Jest autorem muzyki do ponad 50 filmów fabularnych i dokumentalnych, tworzy także muzykę teatralną i eksperymentalną.

Marek Biliński 

Kompozytor, multiinstrumentalista, jeden z prekursorów muzyki elektronicznej
i komputerowej w Polsce.  Absolwent Akademii Muzycznej w Poznaniu, Marek Biliński wkroczył w świat muzyki popularnej grając na instrumentach klawiszowych w formacji Bank. W latach 1980-83 zagrał z zespołem kilkadziesiąt koncertów oraz uczestniczył w nagraniu dwóch albumów – Jestem panem świata z 1981 (wydanym w rekordowym nakładzie 960 tysięcy egzemplarzy) oraz Ciągle ktoś mówi coś (1983).

Jako artysta solowy Biliński zadebiutował w 1982 singlem Fontanna radości. W latach 1981-85 Biliński regularnie wybierany był najlepszym instrumentalistą w ogólnokrajowych plebiscytach. Jako pierwszy polski muzyk zorganizował cykl wielkich plenerowych koncertów typu „dźwięk i światło”, inspirowanych widowiskami zapoczątkowanymi przez np. Jeana-Michell Jarre’a. Od połowy lat dziewięćdziesiątych Biliński komponował głównie muzykę do programów telewizyjnych, filmów (m.in. „Przyjaciel wesołego diabła) oraz wydarzeń scenicznych.  Ostatnim jak dotąd wydawnictwem M. Bilińskiego jest album „Mały Książę”, który nawiązuje do najwcześniejszych, przebojowych singli artysty.

Arkadiusz Kozłowski

Zobacz także:

Zdjęcia Hieronim Dmalski
źródło Radio Poznań