Choroby i epidemie zawsze wpływały na dzieje cywilizacji

Na razie to się nie sprawdziło, ale w XX w. pojawiały się kolejne groźne choroby zakaźne i nowe pandemie. Przykładem jest wirus HIV, wywołujący AIDS (nabyty syndrom braku odporności), który udało się zatrzymać mimo braku skutecznej szczepionki. Było to zasługa ograniczenia ryzykownych zachowań seksualnych oraz wprowadzenia skutecznych leków przeciwko AIDS. Dzięki nim chorzy mogą żyć z wirusem dziesiątki lat. a choroba, która była śmiertelna, stała się schorzeniem przewlekłym.

Historyk i dziennikarz Maciej Rosolak opisuje, że wielkie epidemie wybuchały niemal w każdym stuleciu i już od czasów starożytności wpływały na bieg dziejów. Zaraza ateńska, która wybuchła w 430 r. p.n.e., spustoszyła Ateny i wpłynęła na przebieg wojny peloponeskiej.

Epidemia dżumy w 542 r. n.e. w Bizancjum uśmierciła 300 tys. ludzi, a potem ogarnęła inne regiony basenu Morza Śródziemnego. Po wybuchu wulkanu Krakatau, którego pyły zakryły dopływ słońca i wywołały tzw. zimę wulkaniczną, nastały średniowieczne „wieki ciemne”`.