Prawie 39 milionów złotych kosztować będzie II etap modernizacji i rewaloryzacji kompleksu pałacowo-parkowego w Rogalinie. Za trzy lata będzie tam muzeum XXI wieku, a zwiedzać będzie można urządzony, tak jak za czasów Raczyńskich, pałac.
Do czerwca 2007 r. w Rogalinie można było zwiedzać dwa skrzydła pałacowe, galerię malarstwa oraz powozownię. Korpus główny – najważniejsza ze względu na wartość historyczną i artystyczną część pałacu – z powodu nie zakończonego remontu był niedostępny dla zwiedzających od 1987 roku. Sytuacja ta obniżała poważnie atrakcyjność turystyczną i edukacyjną całego założenia rezydencjonalnego w Rogalinie, a mimo to w 2006 roku ekspozycję pałacu w Rogalinie zwiedziło 38 tys. gości z polski i z zagranicy.
Przez wiele lat czynione były starania mające na celu zakończenie przerwanych prac konserwatorskich i remontowych zmierzających do przywrócenia dawnej świetności całego założenia pałacowego.
W czerwcu 2009 roku zakończono realizację dwuletniego Projektu „Rewaloryzacja i Modernizacja Zespołu Pałacowo-Parkowego w Rogalinie – Oddziału Muzeum Narodowego w Poznaniu” wspartego finansowo przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego, stanowiącego pierwszy etap prac zmierzających do przywrócenia dawnej świetności całego założenia pałacowego. W ramach zrealizowanego projektu wykonano m.in prace: budowlane, konserwatorskie, sztukatorskie i instalacyjne w korpusie głównym pałacu, ogrzewanie z kotłownią, instalację alermową, przeciwłamaniową. Zainstalowano telewizję przemysłową w korpusie głównym i bocznych skrzydłach pałacu, galerii obrazów, ujeżdżalni, wozowni. W galerii Obrazów zamontowano klimatyzację i wentylację.
Na realizację I etapu prac wydano 15.581.618, 47 zł. Na okres prowadzenia prac Muzeum w Rogalinie zostało zamknięte dla zwiedzających. Po zakończeniu realizacji projektu wszystkim gościom Muzeum udostępniono Galerię Malarstwa z poprawionymi warunkami eksponowania zbiorów i zwiększonym komfortem zwiedzania, skrzydło północne z Gabinetem Londyńskim i Galerią Antenatów, powozownią, korpus główny, bez wyposażenia, a jedynie z odtworzoną architekturą wnętrz (tylko dla grup zorganizowanych), gdzie odbywają się lekcje muzealne, a wkrótce organizowane będą również wykłady i koncerty.
Jednakże dla udostępnienia gościom z kraju i zagranicy wszystkich elementów Muzeum, w tym najważniejszej części pałacu – korpusu głównego z odtworzonymi wnętrzami historycznymi, uczynienia z niego miejsca zadbanego, przyjaznego zwiedzającym, z bogatym programem edukacyjnym i o dużej atrakcyjności turystycznej, konieczne jest podjęcie kolejnych działań będących przedmiotem niniejszego projektu – drugiego etapu rewaloryzacji późnobarokowego założenia pałacowo – parkowego w Rogalinie połączonej z dalszą modernizacją jego infrastruktury.
– Teraz chcemy tchnąć w tę budowlę życie – mówi profesor Wojciech Suchocki, dyrektor Muzeum Narodowego, w skład którego wchodzi także Rogalin, jako oddział.
Program rewaloryzacji rogalińskiej rezydencji zakłada odtworzenie historycznych wnętrz i otoczenia w kształcie nadanym przez właścicieli do końca XIX i na początku XX. Program ten, oparty o analizę dziejów rezydencji i zachodzących w niej przemian oraz materiałów ikonograficznych oraz wyniki badań konserwatorskich, podkreśla treści historyczne i artystyczne, które stanowią o indywidualności i niepowtarzalnej atmosferze pałacu.
W programie uwzględniono utworzenie wirtualnego muzeum i innych form udostępniania zbiorów z wykorzystaniem możliwości oferowanych przez urządzenia cyfrowe oraz internet, m.in. ich stopniową digitalizację. Jego realizacja otworzy dostęp do wiedzy o historii pałacu, jego zbiorach i ekspozycjach oraz walorach pejzażowo-turystycznych okolicy licznym odbiorcom w kraju i na świecie, również tym, którzy ze względów zdrowotnych bądź finansowych nie mogą osobiście zapoznać się z obiektem. Na terenie założenia pałacowo-parkowego oraz na ekspozycjach przewidziano udogodnienia dla osób starszych, niepełnosprawnych ruchowo, niedowidzących i niewidomych. Takie propozycje wpisują się w założenia „Strategii na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” opracowanej przez Komisję Europejską (strategia EUROPA 2020 COM(2010) 2020 ) i wychodzą naprzeciw wyzwaniom współczesności, takim jak społeczna integracja osób niepełnosprawnych, ułatwienie dostępu do treści kulturowych, cyfryzacja europejskiego dziedzictwa kulturowego i udostępnienie go przyszłym pokoleniom.
W ramach II etapu remontu zostanie odtworzony historyczny charakter wnętrz korpusu głównego oraz części pomieszczeń przyziemia skrzydła południowego pałacu i urządzenia ich jako ekspozycji muzealnej (wyposażenie w tkaniny, meble, oświetlenie, obrazy i obiekty rzemiosła artystycznego, wykonanie rekonstrukcji pieców), co wymagać będzie działań konserwatorskich i rekonstrukcyjnych. Zrekonstruowana zostanie biblioteka na podstawie zachowanych projektów Z. Hendla z 1893 r.. Planowanie jest wykonanie przebudowy, prac modernizacyjnych i remontowych obejmujących: korpus główny, skrzydło południowe i północne pałacu, stajnię, powozownię, dawny czworak dworski, galerię malarstwa, tzw. ujeżdżalnię (magazyn zbiorów), małą architekturę, zespół garażowy oraz ogrodzenie terenu (dachy, tynki zewnętrzne). Zostanie utworzone Muzeum Dziecięce w pomieszczeniach przyziemia korpusu głównego, odrestaurowanych w pierwszym etapie oraz przygotowanie ekspozycji dla osób niedowidzących i niewidomych, co znacznie poszerzy program działań edukacyjnych i zwiększy krąg odbiorców. W planach znalazło się również uruchomienie portalu internetowego z wirtulanym muzeum.
– Niewiele zachowało się z wyposażenia pałacu. Chcemy jednak pzywrócić mu taki wygląd wewnątrz, jaki miał w 1939 roku, kiedy rodzina Raczyńskich go opuszczała – mówi Joanna Nowak, kierownik muzeum w Rogalinie. – Mamy dokladne opisy życia w pałacu, ale też jego wyglądu. Wiemy, jakie koleory miały ściany, co na nich wisiało, jaka książka leżała koło łóżka Róży Raczyńskiej, jakie papierosy paliła, jaką kawę zbożową pito wówczas. Mamy nadzieję odtoworzyć historię, ale też i stworzyć nowoczesne muzeum, a wokoło warunki do odpoczynku dla zwiedzających.
Zostaną także przeprowdzone kolejne prace budowlane, jak wymiana i rozszerzenie zewnętrznej sieci wodnej (wody pitnej, gospodarczej, p-poż., nawadniania terenów zielonych) i kanalizacyjnej, wykonanie prac rekonstrukcji nawierzchni dziedzińca, przywrócenie pierwotnego kształtu architektonicznego zespołu pałacowo-parkowego (wyburzenie obcych historycznemu kształtowi obiektów wybudowanych w latach 70-tych XX w.), przystosowanie obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych tj. wybudowanie podjazdów, przebudowie pomieszczeń sanitarnych, zakup schodołazów, zakup wyposażenia pomieszczeń biurowych i socjalnych oraz profesjonalnego sprzętu do utrzymania czystości.
Muzeum zostanie udostępnione publiczności w roku 2015.
