Poznańską Nagrodę Literacką ustanowili wspólnie w 2015, po śmierci Stanisława Barańczaka, Prezydent Miasta Poznania Jacek Jaśkowiak oraz prof. Bronisław Marciniak, ówczesny Rektor UAM. Składa się z dwóch części. Nagroda im. Adama Mickiewicza w wysokości 60 tys. zł przyznawana jest za całokształt twórczości, natomiast nagroda im. Stanisława Barańczaka (40 tys. zł) trafia do twórcy, który nie ukończył 35. roku życia.

– Ostatnimi czasy dyskutuje się o roli nagród literackich: po co się je przyznaje, jaki jest ich sens i komu służą – mówił Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. – Z jednej strony stoi za nimi troska o rzetelność obrad, sprawiedliwość werdyktu, a być może i o zasadność wydawania publicznych pieniędzy. Jednak z drugiej strony pobrzmiewa w tych pytaniach obawa, że literatura nie zasługuje już na laury. Po co więc Poznańska Nagroda Literacka? Po pierwsze po to, by rozwijać się mądrze. W Poznaniu wiemy, że nie wystarczy remontować nawierzchni placów i ulic – choć to bardzo ważne – czy budować nowych linii tramwajowych, choć to niewątpliwie potrzebne. Wiemy jednak, że musimy równie mocno troszczyć się o klimat. W dosłownym i w przenośnym znaczeniu: żeby się nie udusić od złego powietrza, od ciasnoty umysłowej i od groźnej politycznej głupoty. Po drugie: jestem przekonany, że w trosce o oddech literatura jest naszą bezcenną sojuszniczką. Cieszę się, że wspólnie z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza możemy ją tą nagrodą docenić i wspierać.