W gronie Laureatów XIV edycji Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” znaleźli się:
Tomasz Woźniak
Tomasz Woźniak jest nauczycielem historii w Szkole Podstawowej nr 58 im. Jerzego Kukuczki w Poznaniu, Szkole Podstawowej nr 69 im. Jarogniewa Drwęskiego w Poznaniu oraz dyrektorem Zespołu Szkół nr 8 w Poznaniu. Od ponad 10 lat jest stałym współpracownikiem IPN w wielu wydarzeniach i projektach.
Od pierwszej edycji jest zaangażowany w sztandarową akcję poznańskiego oddziału IPN „Zapal znicz pamięci”, której celem jest przywrócenie pamięci o ofiarach okupacji niemieckiej zamordowanych przez Niemców w pierwszych miesiącach II wojny światowej. Co roku organizuje uczniów, którzy odwiedzają rekordową liczbę miejsc pamięci, dzięki czemu stał się swoistym ambasadorem akcji.
Dyrektor Woźniak angażuje uczniów również w inne projekty IPN: np. spotkania ze świadkami historii, pokazy filmowe, wydarzenia w Przystanku Historia IPN w Poznaniu czy akcję „Zapal Światło Wolności” w rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Ponadto wraz z uczniami, stanowiącymi delegację reprezentującą młode pokolenie, często bierze udział w uroczystościach patriotycznych.
W ciągu tylko bieżącego roku wraz z IPN przygotował warsztaty dla najmłodszych „Historia na wakacjach”, zaangażował się w realizację projektu Mobilny Przystanek Historia Przyszłości IPN, który zlokalizowany był na terenie Zespołu Szkół nr 8 w Poznaniu i stał się jedną z głównych atrakcji festynu dla mieszkańców dzielnicy Łazarz. Jako nauczyciel historii propaguje nauczanie z wykorzystaniem gier planszowych IPN i nowych technologii: współorganizował również etap wojewódzki Olimpiady Gier Planszowych IPN.
Od 2014 roku zaangażowany jest w proces przywracania pamięci o wydarzeniach w lasach zakrzewsko-palędzkich pod Poznaniem, w których w latach 1939-1942 niemieccy oprawcy zamordowali metodą katyńską od 4500 do nawet kilkunastu tysięcy Polaków. Te działania są zbieżne z zadaniami, które w ostatnich latach stawia przed sobą OBEN IPN w Poznaniu.
Tomasz Woźniak jest nauczycielem z pasją, w pełni zaangażowanym w realizowane projekty patriotyczne i kształtowanie postaw młodzieży. Jest także wyróżniającą się postacią w środowisku nauczycieli w Wielkopolsce.
Profesor Przemysław Matusik
Profesor Przemysław Matusik już od ponad dekady współpracuje z poznańskim Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej. Wielokrotnie służył radą i pomocą, traktując swoje działania jako element realizacji misji historyka. Od 2017 r. jest członkiem Rady Naukowej portalu poświęconego Powstaniu Wielkopolskiemu. Przyczynił się zarówno do jego zaprojektowania, jak i wypełnienia treścią, m.in. poprzez swoje teksty oraz udział w nagraniach krótkich wykładów o Powstaniu Wielkopolskim. Warto podkreślić również zaangażowanie profesora w kampanię mającą na celu popularyzację idei ustanowienia 27 grudnia świętem państwowym, co się ostatecznie udało w roku 2021.
Profesor współpracuje również z OBEN na polu szkoleń dla nauczycieli, ze szczególnym nasileniem aktywności związanej z rocznicami stulecia odzyskania niepodległości oraz stulecia wybuchu Powstania Wielkopolskiego.
Kolejnym wartym przywołania obszarem działania prof. Matusika jest współpraca z IPN w projektach mających na celu upamiętnianie wielu ważnych dla Wielkopolski postaci historycznych, wydarzeń czy miejsc. Prof. Przemysław Matusik brał udział w kilku promocjach publikacji oddziałowych i wygłaszał wówczas okolicznościowe wykłady lub brał udział w dyskusjach. Profesor współpracuje również z Instytutem przy realizacji konferencji naukowych. Dzięki jego osobistemu zaangażowaniu współorganizowane z Wydziałem Historii UAM konferencje prezentowały wysoki poziom merytoryczny, a dodatkowo umożliwiały przenikania się środowiska historyków zatrudnionych w Instytucie z tymi ze środowiska akademickiego.
Prof. Przemysław Matusik jest też trudnym do przecenienia łącznikiem pomiędzy poznańskim oddziałem IPN a licznymi instytucjami naukowo-badawczymi działającymi w Poznaniu. Będąc jednym z najbardziej cenionych i rozpoznawalnych historyków w stolicy Wielkopolski, poprzez swoje kontakty pomaga Instytutowi w nawiązywaniu współpracy z podmiotami zewnętrznymi. Nie bez znaczenia jest też fakt wielokrotnego podkreślania przez prof. Przemysława Matusika w wypowiedziach na forum publicznym pozytywnej roli IPN w badaniu i upowszechnianiu dziejów Polski w XX wieku. Bez wątpienia przyczynia się to w dużym stopniu, ze względu na autorytet jakim cieszy się Profesor, do budowania pozytywnego wizerunku Instytutu w wielu środowiskach.
Stowarzyszenie „Ułana Karpackiego”
Przedmiotem działalności Stowarzyszenia „Ułana Karpackiego” są działania na rzecz propagowania historii oddziałów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, w tym Pułku Ułanów Karpackich, oraz redagowanie najstarszego w Polsce pisma oddziałowego „Ułan Karpacki”.
Wspierając IPN w zadaniach statutowych, członkowie Stowarzyszenia wzięli m.in. udział w dyskusji zorganizowanej w Przystanku Historia IPN w Poznaniu poświęconej żołnierzom Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, podczas której zaprezentowali eksponaty ze swoich zbiorów. Spotkanie „Karpatczycy w Tobruku. 80. rocznica obrony twierdzy Tobruk” zostało utrwalone w wersji filmowej i jest prezentowane na stronach internetowych Instytutu.
W okresie ostatnich dwóch lat Stowarzyszenie we współpracy z OBEN zorganizowało sześć konkursów wiedzy i plastycznych dotyczących tematyki Tobruku, szlaku bojowego 2 Korpusu Polskiego oraz jego dowódców. Były to m.in. konkurs „Od Tobruku do Monte Cassino” w 80. rocznicę sformowania 3 Dywizji Strzelców Karpackich oraz „Generał Władysław Anders – Mój Patron”, który odbył się z okazji 130. rocznicy urodzin gen. Władysława Andersa.
Z okazji 80. rocznicy utworzenia 2 Korpusu Polskiego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie IPN i Stowarzyszenie zorganizowali duże uroczystości w Gubinie, podczas których odbył się sejmik szkół działających pod patronatem Stowarzyszenia, uroczysta akademia pod hasłem „Z ziemi włoskiej do Polski”, otwarcie wystawy IPN „Szlaki nadziei. Odyseja wolności” oraz podsumowanie konkursu „«Z ziemi włoskiej do Polski» – Szlaki nadziei”.
Członkowie Stowarzyszenie wspierają również Instytut podczas szkoleń dla nauczycieli. Podczas spotkania z cyklu „Szlaki nadziei – armia gen. Andersa” red. Przemysław Kopij wygłosił wykład o tradycji Pułku Ułanów Karpackich. Stowarzyszenie udostępniło również unikatowe zdjęcia ze swojej kolekcji na potrzeby wystawy „Szlaki nadziei. Odyseja wolności”.
Stowarzyszenie „Ułana Karpackiego” było również pomysłodawcą i współorganizatorem innych projektów, jak upamiętnienie czynów bojowych Pułku Ułanów Karpackich w Ankonie tablicą pamiątkową odsłoniętą podczas obchodów 78. rocznicy wyzwolenia Ankony przez Pułk Ułanów Karpackich. Upamiętnienie zostało pozytywnie zaopiniowane i współfinansowane przez BUWiM IPN.
Wszystkie działania realizowane we współpracy z IPN opisywane są na łamach „Ułana Karpackiego”, co dodatkowo popularyzuje działalność Instytutu.
