Historia niezłomnych żołnierzy podziemia niepodległościowego po wielu latach zakłamania, przebija się wreszcie do świadomości Polaków. 1 marca – oddaj hołd Żołnierzom Wyklętym. 

Jeszcze kilka lat temu niewielu miało świadomość istnienia tak silnego podziemia antykomunistycznego. Dzisiaj, dzięki  inicjatywie śp. Prezydenta RP  Lecha Kaczyńskiego, na mocy ustawy przyjętej 3 lutego 2011 roku przez Sejm RP – 1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Ideą tego święta jest odkłamywanie polskiej historii po 1944 roku,  uświadamianie Polakom prawdy o roli, jaką ci niepokorni i niezłomni żołnierze odegrali w naszej powojennej historii. Przywracanie pamięci i godności żołnierzom wyklętym jest celem prac ekshumacyjnych w ramach ogólnopolskiego projektu badawczego „Poszukiwania miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego 1944-56” realizowanego przez Instytut Pamięci Narodowej przy współpracy Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa i Ministerstwa Sprawiedliwości.

W realizacji projektu „1 marca”  organizatorom zależy  szczególnie na przyciągnięciu uwagi młodych, tym bardziej, że coraz częściej obserwujemy zjawisko ogromnego zainteresowania młodzieży tą mniej znaną historią Polski. Wymiar edukacyjny tego państwowego święta stał się już tradycją. Poznański Oddział Instytutu Pamięci Narodowej przygotował różnorodne formy działań upamiętniających bohaterskie czyny i postawy żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego. Tegoroczne obchody święta Żołnierzy Wyklętych potrwają od 23 lutego do 2 marca 2014. Wszystkie wydarzenia są realizowane w formule pro publico bono.

Uroczystości zainauguruje koncert patriotyczny „Panny Wyklęte” w niedzielę 23 lutego 2014 roku o godz. 17.00 w Teatrze Muzycznym w Poznaniu (biletów już brak). Na koncert zapraszają: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, Fundacja Niepodległości w Lublinie, Teatr Muzyczny w Poznaniu przy współpracy Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Wielkopolska i Urzędu Miasta Poznania.

Płyta „Panny Wyklęte” to najnowszy projekt muzyczny Dariusza Malejonka i zespołu Maleo Reggae Rockers zainspirowany losem Żołnierzy Wyklętych, którzy wraz z zakończeniem II wojny światowej nie złożyli broni, lecz przeciwstawili się komunistycznemu reżimowi. Czy można opowiadać o historii najnowszej inaczej niż przez pryzmat dat i faktów? „Panny Wyklęte” przekonują, że jak najbardziej tak. To muzyczna opowieść głosem współczesnych artystek młodego pokolenia o zabranej młodości i wolności, trudnych wyborach między miłością a obowiązkiem, samotności, strachu, a zarazem odwadze, uporze, niezłomności kobiet żyjących w tamtych trudnych czasach. Tych, które jak siedemnastoletnia sanitariuszka AK Danuta Siedzikówna „Inka” po 1945 roku trafiły do niepodległościowego podziemia i przeszły piekło w ubeckich katowniach.

Do współpracy muzycy zaprosili czołowe wokalistki polskiej sceny muzycznej reprezentujące różnorodność stylową, m.in.: Halinę Mlynkovą, Katarzynę Groniec, Natalię i Paulinę Przybysz, Anię Rusowicz, Marikę, Lilu, Monę. Płyta „Panny Wyklęte” została wydana przez Fundację Niepodległości w roku 2013, w ramach kampanii Rok Żołnierzy Wyklętych. Promocji projektu towarzyszyła ogólnopolska trasa koncertowa w największych miastach Polski, wszystkie imprezy cieszyły się ogromnym zainteresowaniem i bardzo pozytywnym odbiorem społecznym.

W ramach obchodów święta „1 marca” zapraszamy 27 lutego 2014 (czwartek) o godz. 17.00 do Sali Czerwonej Pałacu Działyńskich na uroczystą promocję dwóch najnowszych wydawnictw prezentujących sylwetki niezłomnych z Wielkopolski. Moderatorem spotkania będzie opiekun naukowy obu książek – prof. dr hab. Jan Żaryn.

„Historia człowieka myślącego. Lech Karol Neyman (1908-1948)” pióra dr. Rafała Sierchuły z OBEP IPN w Poznaniu to pierwsza na rynku wydawniczym biograficzna opowieść o jednym z ostatnich przywódców Narodowych Sił Zbrojnych w Polsce, ideologa „myśli zachodniej”. Publikacja przybliża nam sylwetkę niezłomnego z Poznania – kpt. Lecha Neymana. Towarzyszymy mu od najwcześniejszych lat młodości, poprzez antykomunistyczną działalność konspiracyjną w latach 1945-47, aż po okres rozpracowywania przez organa bezpieczeństwa publicznego, jego aresztowanie, pobyt w więzieniu, przebieg śledztwa, postawę w trakcie procesu oraz okoliczności wykonania wyroku kary śmierci w maju 1948 roku. Książka Rafała Sierchuły jest próbą wypełnienia „białej plamy” w historii  narodowców – znaczącej formacji polskiego podziemia niepodległościowego.

Lech Neyman został zamordowany przez reżim komunistyczny w wieku 40 lat. Jego los podzielił ppłk Stanisław Józef Kasznica, ostatni komendant Narodowych Sił Zbrojnych, który wraz z Neymanem budował struktury konspiracyjne w Wielkopolsce. Stanisława Kasznicę odnaleziono dopiero niedawno w wyniku prac ekshumacyjnych prowadzonych od dwóch  lat  przez IPN w kwaterze „Ł” na warszawskich Powązkach. Opowieść o nim  odnajdziemy we wspomnieniach ojca – prof. Stanisława Wincentego Kasznicy, dwukrotnego rektora Uniwersytetu Poznańskiego. „Druga wojna światowa. Wspomnienia spisane na podstawie codziennych notatek” opatrzone obszernym, przybliżającym historię wybitnego rodu Kaszniców komentarzem Marty Szczesiak-Ślusarek z poznańskiego IPN ukazały się w serii wydawniczej Instytutu „Relacje i wspomnienia”.

Z kolei 1-2 marca wszystkich miłośników historii zapraszamy do studyjnego Kina Rialto na retrospektywę pięciu edycji Festiwalu Filmów Dokumentalnych „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci 1944-89”. Festiwal NNW jest jedynym w Polsce festiwalem filmów historycznych, odważnie przybliżających rolę polskiego podziemia antykomunistycznego i opozycji demokratycznej lat 1944-89, prezentujących sylwetki i dziedzictwo żołnierzy wyklętych.  Zwieńczeniem retrospektywy będzie panel dyskusyjny pod hasłem „Jak historię najnowszą przekładać na język filmu?” z udziałem wybitnych polskich filmowców-dokumentalistów: Arkadiusza Gołębiewskiego, Grzegorza Królikiewicza, Dariusza Walusiaka, Ewy Szakalickiej, Krzysztofa Nowaka, Jędzreja Lipskiego. WSTĘP WOLNY.

Program retrospektywy:

Sobota 1 marca

13.30 Otwarcie

14.00 Oskarżenie, reż. G. Braun, nagroda główna I edycji NNW 2008, 27 min.

14.30 Pamięć – Narodowe Siły Zbrojne, reż. I. Bartólewska, wyróżnienie IV edycji NNW 2012, 53 min.

15.30 Pohańbiona godność, reż. D. Walusiak, E. Jakimek-Zapart, podwójne wyróżnienie III edycji NNW 2011, 20 min.

16.00 Sny stracone, sny odzyskane, reż. A. Gołębiewski, prezentowany na III edycji NNW 2011, 25 min.

16.30 Kwatera Ł, reż. A. Gołębiewski 2013, 54 min.

Niedziela 2 marca

12.00 Elegia na śmierć Roja, reż. J. Zalewski, nagroda specjalna I edycji NNW 2008, 30 min.

12.35 Mit o Szarym, reż. G. Królikiewicz, nagroda specjalna IV edycji NNW 2012, 60 min.

13.45 Wyrok śmierci, reż. E. Szakalicka, wyróżnienie V edycji NNW 2013, 39 min.

14.30 Klamra, reż. J. Lipski, P. Mielech, prezentowany na V edycji NNW 2013, 60 min.

16.00 POKAZ PRZEDPREMIEROWY! Chłopaki wracajcie do domu, reż. A. Gołębiewski 2014

17.00 PANEL DYSKUSYJNY: Jak historię najnowszą przekładać na język filmu?

Rok Żołnierzy Wyklętych za nami co prawda, ale idea przywracania pamięci i honoru tych niepokornych i niezłomnych bohaterów pozostaje wciąż żywa. Na nas spoczywa obowiązek tej edukacyjnej misji. Zadbajmy razem o to, by pamięć o nich przetrwała i była przekazywana kolejnym pokoleniom.

Patroni medialni:  TVP Poznań, TVP Historia, Głos Wielkopolski, Radio Emaus, Radio Merkury

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” został ustanowiony w 2011 r. przez parlament „w hołdzie żołnierzom wyklętym – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu”. Data Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, 1 marca, upamiętnia rocznicę wykonania wyroku śmierci przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa na siedmiu osobach z kierownictwa IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. 1 marca 1951 r. w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie zastrzeleni zostali: ppłk Łukasz Ciepliński, mjr Adam Lazarowicz, por. Józef Rzepka, kpt. Franciszek Błażej, por. Józef Batory, Karol Chmiel i mjr Mieczysław Kawalec. Uchwalenie Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest formą uczczenia ich walki i ofiary, ale także bólu i cierpienia, jakich doznawali przez wszystkie lata PRL i ciszy po 1989 roku.

Dalszych informacji udziela:

dr Natalia Cichocka, Asystent Prasowy Instytutu Pamięci Narodowej Oddziału w Poznaniu, tel. 618356900, 793 086 069

Więcej:

http://poznan.ipn.gov.pl/aktualnosci/2014/poznan/koncert-panny-wyklete-inaugurujacy-obchody-narodowego-dnia-pamieci-zolnierzy-wykletych-poznan,-23-lutego-2014

http://poznan.ipn.gov.pl/aktualnosci/2014/poznan/prezentacja-publikacji-o-niezlomnych-z-wielkopolski-historia-czlowieka-myslacego.-lech-karol-neyman-rafala-sierchuly-i-druga-wojna-swiatowa.-wspomnienia-spisane-na-podstawie-codziennych-notatek-prof.-stanislawa-wincentego-kasznicy-poznan,-27-lutego-2014

http://ipn.gov.pl/aktualnosci/2014/poznan/retrospektywa-festiwalu-filmow-dokumentalnych-niepokorni,-niezlomni,-wykleci-1944-1989-w-ramach-narodowego-dnia-pamieci-zolnierzy-wykletych-poznan,-12-marca-2014?SQ_CALENDAR_DATE%Fwp-content/uploads/wykl