Kto po raz pierwszy zaczął używać zastawy stołowej? Czy kiedyś noże trzeba było ze sobą nosić? Na te inne pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule!

Początki zastawy

Pierwsze zastawy stołowe nie obejmowały sztućców, koncentrując się na garnkach i słoikach do przechowywania i gotowania. Wpierw produkowane były z drewna, niemniej materiał ten dość szybko został porzucony. Starożytne elity w większości kultur preferowały zastawa z metali szlachetnych; Chiny i Japonia były dwoma głównymi wyjątkami, ponieważ tam używano lakierów, a później dobrej ceramiki, zwłaszcza porcelany. W Chinach miski zawsze miały pierwszeństwo względem talerzy.

Komplet obiadowy FESTA ITALIA PUNTINO. Źródło: PrymusAGD

W Europie cyna była często używana przez osoby mniej zamożne, a srebro lub złoto przez bogatsze. Na dobór materiałów wpłynęły względy religijne. Mahomet wypowiedział się przeciwko używaniu złota przy stole, tak jak czynią to współczesne elity Persji i Cesarstwa Bizantyjskiego, a to bardzo sprzyjało rozwojowi islamskiej ceramiki. Z drugiej strony Hindusi unikali spożywania posiłków znajdujących się na ceramice.

Początku sztućców

Nóż jest najstarszym rodzajem sztućców; pierwotnie był noszony ze sobą wszędzie. Widelce i łyżki pojawiły się później, początkowo tylko dla bogatych, którzy zazwyczaj nosili swoje własne zestawy. Łyżki były początkowo używane przez Rzymian, a później w ruch poszły widelce, Co ciekawe przez większość średniowiecza powszechne były tylko noże i okazjonalne drewniane łychy. Dopiero w XVII wieku możniejsi gospodarze ponownie zaczęli układać sztućce przy stole, chociaż na włoskim bankiecie w 1536 r. dla Karola V, Świętego Cesarza Rzymskiego, odnotowano, że każdy gość otrzymał nóż, łyżkę i widelec, co wówczas było rzadkością.

Widelec stołowy został reaktywowany we Włoszech w XVI wieku i został opisany dla jego angielskich czytelników przez brytyjskiego podróżnika Thomasa Coryata w latach dziewięćdziesiątych XVI wieku jako „nieużywany w żadnym innym kraju, który widziałem podczas moich podróży”. W Anglii i Francji rozpowszechnił się dopiero po latach 60. XVII wieku, nawet na dworze Ludwika XIV i przez pewien czas używany był głównie przez kobiety, szczególnie w przypadku potraw o niestabilnej konsystencji.

Podsumowanie

Jak widać kształt zarówno zastawy stołowej, jak i sztućców diametralnie zmieniał się na przestrzeni wieków. Dziś możemy mówić o praktycznym komplecie, który powinien znaleźć się w każdej kuchni. Przy czym, aby być ich właścicielem, nie trzeba być już magnatem.