Praca kierowcy zawodowego jest dość specyficzna, ponieważ wymaga ciągłości, której nie ma na wielu innych stanowiskach. Siadając za kierownicą nie możemy zrobić sobie krótkich przerw, które możemy przeznaczyć na rozmowę, pójście do sąsiedniego pokoju po dokument. Bliskie prawdy jest stwierdzenie, że kierowca pracuje bardziej intensywnie niż inni. Jego doba musi więc być odpowiednio regulowana przepisami.

Kto jeździ, ten musi robić przerwy

Jednym z najważniejszych ustaleń jest prawo, a zarazem obowiązek robienia po 4,5 godzinach jazdy 45-minutowej przerwy. Dla wielu kierowców 270 minut non stop za kółkiem to zbyt duży wysiłek, dlatego przerwa ta może być podzielona na 15 i 30 minut. Sam kierowca decyduje, kiedy i w jakiej kolejności te przerwy wykorzysta. Może na przykład odpocząć przez kwadrans po 90 minutach jazdy, a po 180 kolejnych przez pół godziny.

Norma dobowa i tygodniowa – trochę to skomplikowane

W zasadzie dzienny czas pracy kierowcy nie powinien trwać dłużej niż dwa wspomniane wyżej cykle po 4,5 godziny, czyli łącznie 9 godzin. Dopuszczalne jest wydłużenie dziennego czasu pracy do 10 godzin, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach i nie częściej niż dwa razy w tygodniu.

Czas pracy kierowcy zliczany jest także w cyklu tygodniowym. Nie powinien on przekraczać 56 godzin, a w okresie dwóch kolejnych dwóch tygodni 90 godzin.

Dodatkowo czasem pracy kierowcy są także dojazdy do miejsca postoju pojazdu, o ile nie znajduje się on w miejscu zamieszkania kierowcy ani w bazie, w której zazwyczaj pracuje. Są to przejazdy wykonywane w celu podjęcia pracy w nakazanym miejscu, dlatego nie mogą być traktowane jako wypoczynek lub przerwa. Czas takich dojazdów powinien być dokumentowany w tachografie.

Jest jednak wyjątek: dojazd promem lub pociągiem, w którym kierowca ma do dyspozycji miejsce sypialne.

Przepisy regulują także odpoczynek

Czas pracy to nie wszystko. Ustawodawca zagwarantował kierowcom również czas wolny, który powinien wynosić nie mniej niż 11 godzin w ciągu doby. Czas ten można skrócić do 9 godzin, ale pod warunkiem, że w ciągu tygodnia kierowca ma nie mniej niż 45 godzin wolnego. Dopuszczalny jest również skrócony wypoczynek tygodniowy, wynoszący 24 godziny, lecz taką sytuację trzeba kierowcy zrekompensować, zapewniając pozostałe 21 godzin wypoczynku w kolejnym tygodniu.

Professional middle aged truck driver in casual clothes driving truck vehicle going for a long transportation route.

Więcej na ten temat przeczytać można w tekście „Ile tak naprawdę pracuje kierowca? Jak wygląda czas pracy i obostrzenia zawodowego kierowcy?”.

Konsekwencje naruszania przepisów

Skoro są przepisy, to także kary za ich nieprzestrzeganie. Konsekwencje finansowe mogą wynieść od 50 do 12 tys. zł w razie ujawnienia nieprawidłowości podczas kontroli drogowej. Znacznie dotkliwsze jest wykrycie ich podczas kontroli u pracodawcy – to może go kosztować od 15 do 30 tys. zł. Bardzo ważne jest więc dbanie zarówno o przestrzeganie norm, jak i prawidłowe dokumentowanie oraz rozliczanie czasu pracy kierowców – nie tylko tych na etatach, ale także pracujących na umowę zlecenie oraz samozatrudnionych.

Należy mieć na uwadze, że o bezpieczeństwo pojazdów, pasażerów i ładunków może zadbać jedynie wypoczęty kierowca, dlatego tak ważne jest przestrzeganie przez niego czasu pracy.