Ulice Gdańska, Gdyńska i Sopocka w Poznaniu. Wydawać się by mogło, że ulice z nazwami tych miast, stanowiących geograficznie trójmiasto, położone są w stolicy Wielkopolski obok siebie. Nic bardziej mylnego! Oddalone są od siebie nawet kilkanaście kilometrów.
Lokalna ulica Gdańska położona jest na Śródce; z kolei Gdyńska na północno-wschodnich opłotkach Poznania; jest wylotowym odcinkiem drogi do Wągrowca. Gdyńska krzyżuje się z północną obwodnicą miasta, która od mostu Lecha aż do Antoninka nosi nazwę Bałtyckiej.
Trudno jednak doszukać się w tamtych okolicach ulicy Sopockiej, która jako boczna uliczka osiedlowa „schowała się” na… Podolanach i sąsiaduje z… Krynicką (tą nie z nad morza, ale z gór). Niedaleko jej też do Zakopiańskiej i Ciechocińskiej. Komisja, która uliczce tej nadała nazwę w 1988 roku, zaliczyła Sopot do kurortów, bo przecież sąsiadujące z nią miejscowości, to także znane w kraju miejscowości wypoczynkowe.
Inaczej było w 1929 roku, kiedy nadawano nazwy nowym ulicom w prawobrzeżnej części Poznania: na Śródce i w przyłączonych dopiero co wschodnich rejonach miasta. W tymże roku, wprawdzie nie było jeszcze ulicy Gdyńskiej, ale powstało Przedmieście Gdyńskie. W ten sposób nazwą tą Poznań uhonorował dumę tamtejszej Polski – rozbudowujący się port gdyński i powstające przy nim miasto. Ośrodka będącego konkurencją dla Gdańska – ówczesnego Wolnego Miasta, gdzie silny wpływ mieli Niemcy. Warto wspomnieć, iż decyzję o budowie portu w Gdyni, morskiego okna Polski na świat, podjęto uchwałą Sejmu II RP, 23 września 1922 roku. W bieżącym roku port i miasto Gdynia liczą więc sobie 90 lat , a miasto z dumą obchodzi ten jubileusz.
Gdy nastała okupacja niemiecka, władze hitlerowskie Poznania zmieniły nazwę ulicy Gdyńskiej na Weserstrasse. Ta nazwa obowiązywała do końca wojny i w 1946 roku polski magistrat Poznania nadał wylotowej drodze do Wągrowca nazwę Gdyńskiej. Przestała więc funkcjonować nazwa Przedmieścia Gdyńskiego.
Ulicę Gdyńską z Gdańską łączyły trakty wiodące przez osady Główna i Zawady, nazywające się tak samo jak ich macierzyste przedmieścia. Warto tu wspomnieć, iż już rok po nadaniu nowemu rejonowi miasta Przedmieścia Gdyńskiego, zaczął kursować tam trolejbus! Była to pierwsza linia zbudowana wówczas w Polsce. Trolejbus ten był dumą Poznania; po wojnie kursował jako linia Z, a od 1954 roku (po zmianie numeracji z literowej na cyfrową) jako „101”. Trolejbusy tej linii łączyły ulicę Mostową (Garbary) ze Śródką i Główną. Z Gdańskiej do Gdyńskiej można było więc wygodnie dojechać tym wówczas nowoczesnym środkiem komunikacji miejskiej. Niestety, w 1970 roku linię tę zlikwidowano, zastępując ją komunikacją autobusową – linią 70.
Dziś ulica Gdyńska jest jedną z bardziej zatłoczonych ulic Poznania. To skutek rozbudowywanych wokół miasta osiedli mieszkaniowych w pobliskich gminach: Koziegłowy, Czerwonak i Owińska.
Tekst i zdjęcie: Andrzej Świątek
