Istnieje pewna grupa produktów spożywczych, których nie może zabraknąć w polskich domach. W tym gronie znajduje się chleb, który spożywany jest zarówno na co dzień, jak i od święta w charakterze dodatku do wielu potraw lub jako podstawę kanapek.
Czym jest chleb?
Chleb to odmiana pieczywa. Otrzymuje się go z wypieku ciasta, które jest jednorodnym połączeniem mąki zbożowej oraz wody. Ciasto jest przeważnie poddane najczęściej fermentacji alkoholowej, przy czym zastosowanie znajdują drożdże. Formuje się je w bochny różniące się kształtem i wielkością. Do wypieku chleba używa się różnych rodzajów mąk oraz wielu dodatków takich jak pestki dyni lub słonecznika i bakalie. Chleb robi się nie tylko na drożdżach, ale także na zakwasie. Rynkowa oferta w tym zakresie jest na tyle bogata, że każdy znajdzie wyrób odpowiadający konkretnym preferencjom – każdy ma bowiem swoje upodobania.
Chleb – odrobina historii
Chleb był doskonale znany już w starożytności, niemniej wyglądem różnił się od pulchnych bochenków znanych we współczesnych czasach. Przypominał raczej współczesną macę czy podpłomyk – nie kroiło się go, tylko łamało. Stąd właśnie wzięło się powiedzenie o łamaniu się chlebem. Zresztą do dziś w wielu krajach chleb wygląda właśnie jak placek. W ramach ciekawostki warto nadmienić, że starożytni Grecy znali ok. 50 przepisów na chleb. W kwestii pieczenia chleba sporo zawdzięczamy Egipcjanom. To oni ok. 2600 lat p.n.e. nauczyli się spulchniać chleb, także im przypisuje się upieczenia pierwszego chleba na zakwasie, co miało miejsce przeszło 4000 lat temu. Samo słowo „chleb” ma najprawdopodobniej praindoeuropejski rodowód, chociaż zdaniem licznych badaczy wywodzi się z języka starogermańskiego. 16 października obchodzony jest Światowy Dzień Chleba. Statystyczny Polak zjada go w ciągu roku prawie 36 kg. W naszym kraju chleb codzienny jest nieodzownym elementem diety.
Z czego robi się chleb?
Do wyrobu chleba używa się rozmaitych mąk ze szczególnym naciskiem na mąkę pszenną, żytnią oraz orkiszową. Ponadto podstawowymi składnikami są woda, sól oraz dodatki w postaci zakwasu lub drożdży. Jak podkreślają eksperci z działu pieczywa Carrefoura, gdzie można zaopatrzyć się w różne rodzaje chlebów, w dobrym jakościowo chlebie nie powinno być zbyt wielu składników.
Jakie są gatunki chleba?
Podział chleba jest uzależniony od składników zastosowanych do jego wypieku. Jeśli za kryterium przyjmuje się rodzaj mąki, to wyróżnić można głównie chleb pszenny, żytni i orkiszowy. W sprzedaży nie brakuje też chlebów z mieszanych mąk, np. pszenno-żytnich. Mniej popularnymi odmianami, chociaż mającymi coraz większe grono wielbicieli, są chleby z mąk takich jak jaglana, gryczana czy kukurydziana. Najczęściej są one łączone z mąką pszenną w celu uzyskania zwartej masy i delikatniejszego smaku. Oprócz tego wyróżnia się chleby na drożdżach (np. chleb jasny z mąki pszennej) oraz na zakwasie (np. chleb wiejski czy pytlowy). Mówiąc o gatunkach chleba, nie sposób nie wspomnieć o regionalnych odmianach takich jak m.in. chleb razowy koprzywieński, prądnicki czy gwdowski.
Jak kupić dobry chleb?
Przy zakupie chleba należy mieć na uwadze parę istotnych kwestii. Kluczową kwestią jest termin przydatności do spożycia. Dobrej jakości chleb długo zachowuje świeżość i przyjemny smak nawet pomimo czerstwienia. W środku powinien być porowaty, a jego skórka ma być raczej twarda i chrupiąca. Zawsze warto zapoznać się z informacjami o składzie znajdującymi się na opakowaniu lub udzielonymi przez sprzedawcę. Zasada jest niezwykle prosta: im skład jest krótszy, tym lepiej. Naturalnie trzeba brać poprawkę na rozmaite dodatki, jeśli ktoś kupuje chleb ze śliwką czy chleb z bakaliami. Nie należy sugerować się kolorem pieczywa – to, że ma ono ciemną barwę, wcale nie musi oznaczać, że zostało zrobione z mąki razowej. Może zawierać w składzie karmel, który nadaje mu taką barwę. Wszystko zatem sprowadza się do czytania etykiet. Rzecz jasna nie da się pominąć indywidualnych upodobań – komuś najbardziej smakuje chleb słonecznikowy, a ktoś inny wybierze chleb wieloziarnisty. Bez wątpienia jednak unikać trzeba chleba z dodatkiem konserwantów oraz sztucznych barwników.
Dlaczego warto jeść chleb?
Chleb warto jeść, ponieważ ma wiele zalet. Przede wszystkim stanowi cenne źródło węglowodanów, które dodają organizmowi energii. Ponadto chleb z ziarnem ma także minerały i białko. W pełnoziarnistych chlebach nie brakuje także witamin z grupy B. Chleb nie jest tłusty i dostarcza całkiem sporo manganu oraz selenu. Powszechnie chleb żytni uważany jest za zdrowszy niż pszenny, ale i on musi odznaczać się wysoką jakością – odpowiedni będzie m.in. dla osób na diecie odchudzającej lub chorujących na cukrzycę. Chleb spożywany w rozsądnych ilościach nie jest sam w sobie tuczący – wszystko zależy od tego, z czym się go je. Ogromną jego zaletą jest to, że pasują do niego różne produkty – sery, wędliny, twarogi czy warzywa. Spożywać go można nie tylko na zimno, ale też i na ciepło – jako grzanki czy baza tostów.
