Wraz z nadejściem wiosny w poznańskiej Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych (ITPOK) rozpoczął się montaż pierwszego z dwóch kotłów. Urządzenia o specjalnie dobranych parametrach, pozwolą na efektywny odzysk ciepła ze spalania odpadów. Dzięki temu spalarnia dostarczy wyprodukowaną energię cieplną do miejskiej sieci ciepłowniczej, a energię elektryczną do krajowej sieci elektroenergetycznej w ilościach pokrywających np. zapotrzebowanie kilkudziesięciotysięcznego osiedla.  

Ściany pierwszego kotła, o wysokości 27 metrów, zostały wstawione do ITPOK w trzecim tygodniu marca.

Modułowa konstrukcja urządzenia pozwoliła na montaż poszczególnych ścian kotła w docelowym miejscu. Kocioł jest montowany wewnątrz stalowej konstrukcji, która na początku marca osiągnęła swój najwyższy punkt 43 metry, co umożliwiło przystąpienie do etapu montażu kotła. Natomiast miesiąc wcześniej z powodzeniem zakończono montaż dwóch rusztów, które będą zintegrowane z kotłami.

Z kolei montaż drugiego kotła nastąpi w połowie kwietnia, po osiągnięciu maksymalnej wysokości konstrukcji drugiej linii spalania. Planowo prace montażowe nad obydwoma kotłami zakończą się w czerwcu br., a następnie w ITPOK zawisną „walczaki” – najważniejsze elementy systemu odpowiedzialne za utrzymanie odpowiedniego ciśnienia. Próby ciśnieniowe zmontowanego układu kocioł – walczak odbędą się w miesiącach letnich.

– Bardzo nas cieszy, że prace budowlano montażowe idą zgodnie z harmonogramem, czemu sprzyja nie tylko korzystna aura, ale także dobra organizacja całego procesu inwestycyjnego po stronie Partnera Prywatnego. Podczas każdej wizyty na budowie widzimy ogromne postępy prac. Nie ukrywam, że w chwili obecnej z dumą jeździmy na spotkania przedstawicieli miast  budujących spalarnie odpadów, ponieważ wszyscy z podziwem patrzą na tempo prac w Poznaniu. – mówi Bożena Przewoźna pełnomocnik ds. Realizacji Projektu „System Gospodarki Odpadami dla Miasta Poznania. – Dodam jeszcze, że ITPOK jest niezwykle ważną inwestycją dla Poznania i jego okolic, a jej pozytywne skutki dla systemu gospodarowania odpadami trudno przecenić. Dzięki niej nasza gospodarka odpadami zbliży się do europejskich standardów, bowiem należy podkreślić, że w najbardziej nowoczesnych systemach gospodarowania odpadami spalarnie odgrywają znaczną rolę. Pozwalają nie tylko na pozbycie się odpadów, ale odzyskują zawartą w nich energię. Są ważnym etapem postępowania z odpadami, które nie podlegają segregacji, wykorzystywanym w Europie na równi z recyklingiem.

Kotły według europejskiego standardu BAT czyli „Najlepszej dostępnej techniki”

Poznańska spalarnia będzie wyposażona w dwa czterociągowe kotły wodnorurkowe o parametrach ciśnienia pary 61,5 bar oraz temperatury pary 422 st. C. Każdy kocioł został zaprojektowany w taki sposób, aby zoptymalizować sprawność energetyczną instalacji. Służą temu zarówno odpowiednio dobrane parametry ciśnienia i temperatury, jak i czterociągowa konstrukcja, która „wymusza” zwolnienie prędkości gazów wpływając na efektywności wymiany ciepła i regulacji czasu przebywania gazów w wymaganej temperaturze. Kocioł poza wytwarzaniem pary, pełni także ważną funkcję w systemie oczyszczania gazów powstających podczas spalania, gdyż już w jego pierwszym ciągu rozpoczyna się proces redukcji zanieczyszczeń, jeszcze zanim trafią do specjalnej instalacji do ich oczyszczania.

– Wszystkie montowane w poznańskiej spalarni urządzenia tworzą ciąg technologiczny, który jest zaprojektowany i budowany zgodnie z obowiązującym w krajach UE standardem Najlepszej Dostępnej Techniki – BAT (Best Available Techniques) – mówi Szymon Cegielski dyrektor kontraktu w firmie SITA Zielona Energia. – Oznacza to, że przyjęte w ITPOK rozwiązania technologiczne są na najwyższym z dostępnych poziomie rozwoju i zaawansowania technologii prowadzenia tego typu zakładów, a co za tym idzie osiągają najwyższą efektywność. Bez cienia przesady można powiedzieć, że ITPOK to nowoczesne, bezpieczne dla środowiska i ekologiczne rozwiązanie w dziedzinie gospodarki odpadami.

Kotły pierwszym etapem odzysku energii

Na początku procesu technologicznego ciepło, wytwarzane podczas spalania odpadów, będzie podgrzewać wodę znajdującą się w rurkach kotła (umieszczonych zarówno w ścianach jak i we wnętrzu kotła) i zamieniać ją w parę przegrzaną. W następnym etapie procesu z pary będzie odzyskiwana energia cieplna (na wymienniku) i energia elektryczna (poprzez turbinę i generator).

Rocznie z 210 000 ton odpadów, które przyjmie ITPOK, powstanie min. 267 000 GJ energii cieplnej oraz min. 128 000 MW h energii elektrycznej. Po zaspokojeniu potrzeb własnych zakładu energia cieplna trafi do miejskiej sieci ciepłowniczej, a energia elektryczna do krajowej sieci elektroenergetycznej.

W Europie niemal połowa z wytworzonej przez instalacje tego typu energii jest klasyfikowana jako energia pochodząca z odnawialnych źródeł. Klasyfikację tę umożliwia również polska Ustawa o odnawialnych źródłach energii (OZE) z dnia 12 lutego 2015 roku. Warto wiedzieć, że w ekologicznej Szwecji aż 20% energii cieplnej i elektrycznej pochodzi z odpadów przetwarzanych w ponad 30 spalarniach zlokalizowanych na terenie tego kraju.

Stan zaawansowania prac budowlano – montażowych w ITPOK w marcu br.

Równolegle do montażu pierwszego kotła, w spalarni odbywa się wiele innych prac budowlano – montażowych. Urządzenia technologiczne są również montowane w turbinowni oraz w obszarze oczyszczania gazów wylotowych. W budynku administracyjnym pną się w górę kolejne z 4 zaplanowanych kondygnacji. Na terenie ITPOK trwają także prace związane z uzbrojeniem terenu w sieci wodociągowe, kanalizacyjne i technologiczne. Stan zaawansowania tych prac jest szacowany na 60%.

Do końca lutego br. na budowie ITPOK wykorzystano już 2 700 ton stali, co stanowi 91% całkowitej ilości stali zaplanowanej do budowy oraz 16 500 m³ betonu, co stanowi 87% całkowitej ilości betonu zaplanowanego do budowy. Realizacja projektu ITPOK przebiega zgodnie z harmonogramem.

O projekcie

Poznańska Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych (ITPOK) jest głównym zadaniem inwestycyjnym realizowanym w ramach Projektu „System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania” współfinansowanego ze środków unijnych. ITPOK to nowoczesne, ekologiczne, bezpieczne rozwiązanie problemu odpadów komunalnych oraz ich efektywne wykorzystanie do produkcji energii cieplnej i elektrycznej. Inwestycja wpisująca się w ideę zrównoważonego gospodarowania odpadami – jest ostatnim etapem postępowania z odpadami (po zapobieganiu powstawania odpadów i selektywnej zbiórce), w którym dzięki recyklingowi energetycznemu odpad staje się zasobem służącym do produkcji energii.

ITPOK jest jednym z najważniejszych ogniw i ma strategiczne znaczenie dla powodzenia nowoczesnego systemu gospodarowania odpadami aglomeracji poznańskiej, zgodnego z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z 2012 roku oraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego na lata 2012-2017, a także zgodnego z dyrektywami Unii Europejskiej.

ITPOK umożliwi Miastu i okolicznym gminom wypełnienie zobowiązań wynikających z przepisów polskiego i unijnego prawa w zakresie gospodarowania odpadami, przyczyni się do realizacji europejskich standardów w postępowaniu z odpadami.

Instalacja jest zakładem o publicznym przeznaczeniu, mającym służyć mieszkańcom Miasta i okolicznych gmin. Powstanie instalacji jest możliwe dzięki umowie Partnerstwa Publiczno-Prywatnego (PPP), która została zawarta w kwietniu 2013 roku pomiędzy Miastem Poznań, a SITA Zielona Energia. SITA Zielona Energia – partner prywatny Miasta, realizuje inwestycję dzięki doświadczeniu swojego udziałowca SUEZ Environnement, zdobytemu przy realizacji podobnych projektów w Europie i na świecie. Suez Environement zarządza obecnie 63 zakładami odzyskującymi energię z odpadów, w których rocznie przekształca się 6,6 milionów (Mt) odpadów.

Budowa instalacji ruszyła w kwietniu 2014 roku, a do użytku zostanie oddana w drugiej połowie 2016 roku. Zakład będzie termicznie przekształcał 210 000 ton odpadów rocznie czyli zdecydowaną większość odpadów komunalnych zmieszanych (nie będących odpadami niebezpiecznymi i nie podlegających zbiórce selektywnej) powstałych na terenie miasta Poznania i okolicznych gmin.

Poznańska instalacja jest drugą pod względem wydajności spośród sześciu budowanych obecnie w Polsce spalarni odpadów. Koszt budowy szacowany na 725 mln zł czyni z ITPOK największą inwestycję Poznania w zakresie gospodarki odpadami i jedną z największych inwestycji regionu. Ze względu na przyjętą formułę realizacji PPP jest to także pionierski projekt w sektorze gospodarki odpadami na skalę Polski i Europy, nagrodzony już dwukrotnie za granicą za nowatorską formułę finansowania.