Pięć premier (w tym jedna prapremiera), dwa festiwale, koncerty specjalne i jubileusze, utytułowani artyści oraz wznowienia staną się naszym udziałem w nowym sezonie artystycznym Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu, który został zainaugurowany 28 września – równolegle z II Festiwalem Moniuszki. „Flis” – bo o tej premierze mowa, wystawiona na gościnnej, kameralnej scenie Teatru Polskiego w Poznaniu, stała się operą nie tylko kameralnych ale i wielkich przeżyć.   

„Flis” daje się odczytać w języku, w którym Moniuszko do nas zawsze mówił – a jednak nieco inaczej. Nie był to bowiem język tak skondensowany jak teraz. Tak charakterystyczne dla patrona Teatru Wielkiego w Poznaniu, wskrzeszanie wartości narodowych, w przypadku „Flisa” nie jest pełną liturgią lecz symbolicznym opłatkiem. Wystarcza on jednak, aby patriotyzm nie był jedynie ideą ale i czynem. Tak, to opera kameralna, która może pozostawić niedosyt – albo inaczej – skupia się na tym co jest symbolem – pokazane treściwie lecz wieloznaczne w swojej formie i przekazie, który jest jednym ze znaków rozpoznawczych Moniuszki.

Tajemnicę trzeba odkrywać. Inaczej nie będzie tajemnicą. Zrobił to dla nas współczesny Scherlock Holmes dziedziny jaką jest muzykologia – Jakub Mateusz Lis – „muzykolog-detektyw” – bo tak sam siebie nazywa, a specjalizuje się w muzyce Moniuszki i Karola Kurpińskiego. Dokonał rekonstrukcji i redakcji pierwotnej partytury.

Uchylając kurtynę sekretu jak „Flis” wpłynął na scenę teatru, trzeba odnieść się do czasu, gdy Jakub Lis pracował nad „Jawnutą”. Odkrył wówczas nieskatalogowane nuty Stanisława Moniuszki. Rozpisane na dziesięć głosów orkiestrowych; z uwerturą trwającą ponad osiem minut. To dużo jak na partyturę, której dźwięki z założenia trwają niespełna godzinę.