Masz sprawę do Rzecznika Praw Obywatelskich? Teraz będzie łatwiej ją mu przekazać, a wcześniej – omówić z prawnikiem. Od 10 stycznia Biuro RPO będzie miało swój punkt przyjęć w Poznaniu.
Punkt Przyjęć Interesantów Rzecznika Praw Obywatelskich od środy mieści się w urzędzie miasta przy Placu Kolegiackim 17, w sali nr 9 na parterze. Może się tam zgłosić każdy, kto uważa, że państwo naruszyło jego prawa, albo że jest nierówno traktowany przez innych, np. z powodu wieku albo płci.
– Otwarcie biura w Poznaniu ułatwi dostęp do Rzecznika Praw Obywatelskich mieszkańcom miasta i regionu – mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta miasta. – To dla nas bardzo ważne. Na poznaniaków czekać będzie pracownik biura – prawnik, z którym będzie można omówić swoją sprawę i który w razie potrzeby pomoże napisać wniosek do rzecznika. Nie trzeba będzie jechać do Warszawy, będzie można załatwić to w Poznaniu.
Gdy sprawa zostanie oficjalnie zarejestrowana, zajmą się nią eksperci, którzy sprawdzą, czy rzecznik może pomóc. Jeśli okaże się, że tak, RPO może oficjalnie poprosić o wyjaśnianie (np. od prokuratury, szkoły, szpitala, wojewody, burmistrza) lub zażądać, by właściwe urzędy zajęły się sprawą. Jeśli postępowanie toczy się już przed sądem, to w wyjątkowych przypadkach rzecznik może wziąć w nim udział. RPO ma też możliwość składania odwołań i kwestionowania prawomocnych postanowień prokuratury o umorzeniu lub odmowie wszczęcia postępowania.
Do rzecznika mogą też zgłosić się więźniowie czy aresztanci, którzy chcą się poskarżyć na poniżające traktowanie. Rzecznik może złożyć kasację, czyli wystąpić do Sądu Najwyższego o ponowne zbadanie ich sprawy. Pomocy u RPO mogą szukać też osoby przebywające na przykład w domu pomocy społecznej albo szpitalu psychiatrycznym.
– Współpraca z Urzędem Miasta Poznania bardzo mnie cieszy – przyznaje Adam Bodnar. – Punkty przyjęć są dla nas niezwykle ważne, bo pozwalają na dobry kontakt obywateli z naszym biurem. Wpływa do niego ok. 50-60 tysięcy skarg rocznie. To m.in. sprawy związane z utratą uprawnień emerytalnych dla dużej grupy osób, skargi związane z udziałem w demonstracjach, czy dotyczące działania ZUS. To również skargi spływające od opiekunów osób z niepełnosprawnościami. Problemów obywatelskich w Polsce nie brakuje, a ustawodawca tworzy kolejne.
Rzecznik nie zastępuje jednak sądu. Nie jest adwokatem czy radcą prawnym, który napisze pismo. Zgodnie z przepisami nie może zająć się anonimem czy sprawą, do której rozstrzygania powołana jest inna instytucja i sporami między osobami prywatnymi (czyli np. sporem z sąsiadem). Nie może interweniować w sprawach o rozwód i alimenty ani zająć się sprawą karną, w której nie zapadł jeszcze prawomocny wyrok.
Głównym zadaniem RPO jest badanie prawa i sprawdzanie, czy przepisy nie uderzają w obywateli. Rzecznik spotyka się też z ludźmi w całym kraju i słucha tego, co jest dla nich ważne. Jeśli dojdzie do wniosku, że sprawa wymaga generalnego „poprawienia prawa”, może m.in. przedstawić problem władzom (np. ministrowi, burmistrzowi). W ten sposób udaje się rozwiązać wiele spraw.
RPO może też zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie przepisów albo przyłączyć się do skargi konstytucyjnej obywatela do Trybunału Konstytucyjnego. Jeśli wyroki sądów są niejasne lub sprzeczne ze sobą, rzecznik zażądać od najwyższych sądów (Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego) ujednolicenia orzecznictwa.
Przed przyjściem do punktu przyjęć interesantów warto się przygotować.
– Nie trzeba pisać wcześniej żadnych wniosków – mówi mecenas Jolanta Florek, która będzie przyjmować w poznańskim biurze RPO. – Ale dobrze by było, gdyby osoba, która chce do nas przyjść, zebrała wcześniej wszystkie potrzebne dokumenty i przyniosła je ze sobą. To na pewno nam pomoże przy analizie sprawy i udzieleniu wyczerpującej informacji.
Poznańskie biuro to kolejny punkt przyjęć interesantów w kraju. RPO ma już swoje biura terenowe w Gdańsku, Katowicach i Wrocławiu. Punkty przyjęć działają w Bydgoszczy, Częstochowie, Kielcach, Lublinie, Łodzi, Słupsku i Szczecinie. Poznański ruszy w środę, 10 stycznia, o godz. 11. Będzie otwarty w drugie środy co drugiego miesiąca, czyli: 14 marca, 9 maja, 11 lipca, 12 września i 14 listopada, w godzinach 11 – 14.
Zdjęcia Hieronim Dymalski@Nasz Głos Poznański
źródło poznan.pl
