Zakończyła się renowacja „Kaponiery Kolejowej”. Historyczne fortyfikacje zabezpieczono i wyeksponowano. Teraz każdy może zobaczyć, co kryją podziemia Ronda Kaponiera. Odrestaurowany został też „Światowid”, charakterystyczny obelisk stojący koło Bałtyku.
– Niewielu poznaniaków wie, co kryje się pod rondem Kaponiera. Dlatego odrestaurowaliśmy znajdującą się tam Kaponierę Kolejową, aby od strony przystanku PST mogli ją oglądać podróżni. Specjaliści podkreślają, że jest to jeden z nielicznych w Europie obiektów fortyfikacyjnych, służących obronie infrastruktury kolejowej, a który został odrestaurowany – mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania.
Kaponiera Kolejowa to zabytkowa fortyfikacja, która wchodziła w skład Twierdzy Poznań. Jej zadaniem była obrona linii kolejowej. W ramach rewitalizacji pochodzącej z XIX wieku dawnej Kaponiery Kolejowej, znajdującej się na poziomie minus 2 ronda Kaponiera, przeprowadzono prace konserwatorskie i rewaloryzacyjne. Wykonano renowację murów ceglanych i odsłonięto oryginalne łuki od strony wschodniej. Zamontowano też szklaną ścianę, dzięki czemu wnętrza Kaponiery Kolejowej zostały wyeksponowane.
– Odrestaurowaliśmy substancję zabytkową konstrukcji i wnętrz Kaponiery. Bardzo trudnym zadaniem było otwarcie łuków. Było to związane z wykonaniem prac konstrukcyjnych, czyli belki odciążającej, na której wspiera się w tej chwili jezdnia. To było trudne, zwłaszcza w warunkach czynnego przystanku tramwajowego tuż obok – wyjaśnia Mariusz Lewicki, prezes PKZ Renox, konserwator zabytków i wykonawca renowacji Kaponiery Kolejowej.
W pierwotnych planach przebudowy ronda Kaponiera nie zakładano wyeksponowania w jakikolwiek sposób tego historycznego obiektu. Miłośnicy fortyfikacji i środowiska rekonstrukcyjne oraz Komisja Rewitalizacji upominały się w 2013 r. o udostępnienie oraz zabezpieczenie tego terenu przed zniszczeniem w trakcie budowy ronda. Ówczesne władze nie były jednak zdeterminowane do tego działania. Dopiero Jacek Jaśkowiak, po objęciu funkcji prezydenta Miasta Poznania w 2015 roku, zdecydował o faktycznym poparciu projektu renowacji Kaponiery Kolejowej.
– Teraz, gdy podziemia Kaponiery są odrestaurowane, to będzie można to miejsce udostępnić podróżnym, którzy korzystają z Poznańskiego Szybkiego Tramwaju. Uwzględniając to, że obiekcie mieszkają nietoperze pod ochroną, chcemy aby od wiosny można było tutaj organizować także działalność kulturalną i artystyczną. Docelowo cała ta przestrzeń ma być elementem Przystanku Kultura – podkreśla Marusz Wiśniewski.
Istotnym elementem prac renowacyjnych było zabezpieczenie odpowiednich warunków przestrzennych i klimatycznych, dla znajdującego się w obiekcie od wielu lat zimowiska nietoperzy.
W ramach tych prac, wykonawca zamontował specjalnie zaprojektowane, z udziałem chiropterologa, ścianki z cegły dziurawki oraz podwieszone deski, które stanowią optymalne kryjówki dla tych ssaków w okresie hibernacji. Wnętrze zimowiska zostało wyposażone w pomiar temperatury i higrometr oraz specjalny układ zbiorników wody, będących źródłem wody pitnej i pozwalających regulować wilgotność. Wykonano również oświetlenie, zapewniające nietoperzom komfort w okresie lęgowym.
Przy okazji renowacji podziemi Kaponiery odnawiany jest także Światowid, czyli charakterystyczny monument stojący przy wyjściu od strony Bałtyku, podający odległości dzielące Poznań i europejskie stolice.
– Monument jest przede wszystkim oczyszczony. Uruchomimy na nowo zegar. Uzupełnione będą również napisy. Litery były prawdopodobnie wykonane z mosiądzu i stały się łupem zbieraczy. Nadamy im wszystkim jednolity wygląd. Zastanawiamy się również nad możliwością dodatkowego podświetlenia obelisku – wyjaśnia Paweł Śledziejowski, prezes Poznańskich Inwestycji Miejskich.
Fot. Hieronim Dymalski
