– Matematyka jest piękna i potężna, ale wszyscy mamy ambicję, by zdziałać coś ponad to. Ci ludzie zrobili to. Wykorzystali swój geniusz, by służyć krajowi i uczynić świat lepszym miejscem – powiedział sławny matematyk, prof. Christos Papadimitriou, podczas uroczystości uhonorowania poznańskich naukowców, którzy złamali szyfr niemieckiej maszyny kodującej Enigma.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz Poznania, województwa wielkopolskiego oraz Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Dla upamiętnienia Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, którzy przed laty pracowali na poznańskiej uczelni i przyczynili się w czasie wojny do odczytania niemieckich szyfrogramów, złożono symboliczne kwiaty pod Hołd dla poznańskich kryptologów.
W styczniu 2008 roku, z okazji 75. rocznicy złamani szyfru Enigmy, Wydział Matematyki i Informatyki UAM ustanowił cykl corocznych wykładów z informatyki, któremu nadano imię na cześć kryptologów Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego – naukowców związanych z poznańskim uniwersytetem. W tym roku wykład wygłosił jeden z najbardziej rozpoznawalnych ekspertów tej dziedziny – Christos Papadimitriou – grecki informatyk i profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego.
– To bardzo ważne by o nich pamiętać. Dokonali rzeczy, o której wszyscy marzymy. Wykorzystali swój geniusz, by służyć krajowi i uczynić świat lepszym miejscem – podkreślił prof. Christos Papadimitriou.
Władze Poznania zabiegają o właściwe upamiętnienie dokonań poznańskich kryptologów. W ubiegłym roku otwarto „Szyfrokontener”, który jest mobilną wystawą dot. pracy Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego. Pawilon „Pogromcy Enigmy” stoi przed Centrum Kultury Zamek, tuż obok Pomnika Kryptologów. Wystawa czynna jest codziennie od godz. 12.00 do 20.00.
– Poznaniacy i turyści bardzo chętnie odwiedzają Szyfrokontener. Uśredniając, odwiedza nas tysiąc osób tygodniowo. Duży ruch mamy zwłaszcza w weekendy. W czasie Nocy Muzeów i Poznań za Pół Ceny to było za każdym razem pięćset osób. 10 procent odwiedzających to obcokrajowcy, którzy dowiadują się o udziale naszych poznańskich kryptologów – przekonuje Szymon Dąbrowski, operator Szyfrokontenera i dodaje – Odbywają się też tutaj darmowe zajęcia dla szkół na temat kryptologii i historii Enigmy. Jak widać rola tej wystawy sprawdza się.
Na ekspozycję składają się plansze z informacjami o kryptologii, niemieckiej maszynie szyfrującej Enigma oraz związane z pracą poznańskich matematyków. Dostępne też są stanowiska komputerowe z grami i łamigłówkami dla dzieci i dorosłych, opracowanymi specjalnie dla tej ekspozycji. Zwiedzający poznają podstawowe informacje na temat kryptologii, a także spróbują szyfrować, odszyfrowywać i łamać proste szyfrogramy. Wszystko to po to by poczuć się jak bohaterowie wystawy ,,Pogromcy Enigmy”.
,,Szyfrokontener” to pierwszy krok do powstania w Poznaniu Centrum Szyfrów Enigma, które ma spełniać nie tylko funkcje muzealne, ale też ma być placówką edukacyjną. Według założeń stałe muzeum Enigmy ma zafunkcjonować w dawnym Collegium Historicum przy ul. Święty Marcin do 2019 roku. Aktualnie trwają pracę nad koncepcją funkcjonalno – użytkową Centrum. Urząd Miasta planuje na koniec czerwca złożyć wniosek o dofinansowanie unijne na budowę stałego muzeum. Wnioskowana kwota dofinansowania to 10,3 mln złotych, a wartość całego projektu to 15 mln złotych.
źródło Hubert Bugajny / biuro prasowe UM Poznania
