72 lata temu Armia Czerwona, przy udziale polskich żołnierzy, wyzwoliła Poznań spod okupacji hitlerowskiej. W rocznicę zakończenia walk na poznańskiej Cytadeli, hołd poległym złożyli przedstawiciele władz miasta, kombatanci, konsulowie, parlamentarzyści oraz młodzież szkolna.

– Tamte dni były triumfem nadziei i radości, które krzepiły po latach okupacji. Jednak rocznica zakończenia walk o nasze miasto może wydawać się uroczystością kontrowersyjną. Jarzmo podporządkowania krępowało nas jeszcze niemal pół wieku. Jednak wyzwolenie Poznania spod okupacji niemieckiej było możliwe dzięki ofensywie armii radzieckiej – powiedział Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania.

Uczestnicy obchodów rocznicowych złożyli kwiaty na pomnikach żołnierzy, którzy polegli w Poznaniu. Jędrzej Solarski, zastępca prezydenta Poznania, uczcił pochowanych na Miłostowie wojskowych armii polskiej, niemieckiej i radzieckiej. Natomiast prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak i przewodniczący Rady Miasta Grzegorz Ganowicz uhonorowali poległych podczas apelu na Cytadeli.

Cytadela jest symbolem zakończenia walk w bitwie o Poznań. Była ostatnim punktem oporu Niemców. Oblężenie miasta trwało od stycznia 1945 roku. Hitlerowcy bronili się do 23 lutego, kiedy to załoga Cytadeli poddała się.

Park Cytadela jest obecnie nekropolią, upamiętniającą śmierć tysięcy żołnierzy radzieckich, niemieckich oraz polskich. W oblężeniu zginęło około 100 Polaków, którzy zgłosili się lub zostali wcieleni do walki po stronie aliantów.

– Zmobilizowano milicjantów i ludność cywilną, którzy walczyli na stokach Cytadeli. Byłem na służbie w mieście, później skierowali nas do walki o twierdzę. Był silny ostrzał, ja też miałem karabin. To był ciągły huk broni, granatów i artylerii – wspomina Henryk Jarocki, jeden z kombatantów walk o Poznań.

W wyniku działań zbrojnych i ostrzału artyleryjskiego ponad połowa przedwojennej zabudowy Poznania została zniszczona. Po wojnie wiele budynków udało się odbudować, natomiast twierdzę Cytadela zamieniono w park.

– Nigdy nie zapomnimy walczących o Twierdzę Poznań. Dzięki nim żyjemy teraz nowoczesnej, europejskiej metropolii. Dlatego pozostańmy wierni wartościom, na których nasi rodzice i dziadkowie dźwigali z ruin nasze miasto i powojenny świat – apelował prezydent Jacek Jaśkowiak.

Po uroczystościach na Miłostowie i Cytadeli prezydent Poznania zaprosił kombatantów na spotkanie w Urzędzie Miasta, gdzie dyskutowano o podtrzymaniu pamięci o wydarzeniach sprzed lat.

Zdjęcia Hieronim Dymalski

źródło Hubert Bugajny/biuro prasowe