W środę, 27 maja przypada 30. rocznica pierwszych w pełni wolnych i demokratycznych wyborów samorządowych w powojennej Polsce. Zapoczątkowały one proces odrodzenia samorządu terytorialnego i dały lokalnym społecznościom możliwość decydowania o przyszłości swoich małych ojczyzn. Dzisiaj reforma samorządowa jest uznawana za jedno z największych osiągnięć III RP.

Pierwszym krokiem do odbudowy samorządu w Polsce było uchwalenie przez Sejm Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym. Akt ten pozwolił zdecentralizować zarządzanie krajem, dzieląc administrację publiczną na rządową i samorządową. Podstawową jednostką tej ostatniej stały się gminy. Dzięki reformie otrzymały one zdolność administrowania swoim terytorium i samodzielność finansową, a społeczności lokalne uzyskały prawo głosu w sprawach bezpośrednio ich dotyczących.

– Po raz pierwszy – 30 lat temu – mogliśmy w całkowicie wolny sposób zadecydować o przyszłości miast, miasteczek i wsi. To święto samorządu, który jest fundamentem każdego demokratycznego państwa. Ostatnie trzy dekady to czas wielu przemian. Wystarczy, żebyśmy przypomnieli sobie, jak zmieniały się ulice Poznania, ale także szkoły, czy transport miejski. To samorząd realizuje wiele inwestycji publicznych takich jak domy kultury, teatry, biblioteki, czy pływalnie. Przez ten czas nauczyliśmy się nie tylko sprawnie wykorzystywać fundusze unijne, ale też współpracować z mieszkańcami. Dziś nie możemy sobie wyobrazić budowania lokalnych wspólnot bez wzmacniania społeczeństwa obywatelskiego i włączania mieszkańców w proces podejmowania decyzji. Świętujmy, bo samorządność lokalna to wielkie osiągnięcie demokratycznej transformacji naszego kraju. Nic nie udało się w Polsce tak dobrze, jak właśnie samorządy- mówi Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. Po upadku PRL wolne wybory samorządowe były pierwszym testem dla rodzącego się wtedy społeczeństwa obywatelskiego. W miejsce istniejących w poprzednim ustroju rad narodowych powstały, posiadające większe uprawnienia, rady gmin. 27 maja 1990 r. poznaniacy wybrali na 4-letnią kadencję 65 radnych (64 z listy Komitetu Obywatelskiego Miasta Poznania i NSZZ „Solidarność” oraz 1 z listy Konfederacji Polski Niepodległej). Pierwsze posiedzenie nowo wybranej Rady Miejskiej Poznania odbyło się już 2 czerwca. Jej przewodniczącym został Tomasz Sokołowski. Kilka dni później – 6 czerwca – rada wybrała pierwszego prezydenta Poznania. Został nim Wojciech Szczęsny Kaczmarek.